Ik krijg een erfenis in 2023 – hoeveel vrijstelling heb ik?
| U bent: | Bedrag van uw vrijstelling in 2023 |
|---|---|
| Echtgenoot, geregistreerd partner of samenwonend partner | € 723.526 |
| Kind, pleegkind of stiefkind | € 22.918 |
| Kleinkind | € 22.918 |
| Achterkleinkind | € 2.418 |
Nog 3 rijen
Contents
Hoeveel belasting betaal je op een erfenis?
Nagenoeg bij alles wat je doet in ons land, ligt de fiscus op de loer. Ook wanneer je iets erft, moet je een deel van het vermogen afstaan aan de belastingdienst. Hoeveel erfbelastingen je moet betalen, is afhankelijk van de regio waar je woont en van wie je erft.
- Veel mensen zetten doorgaans wat kapitaal opzij voor hun nabestaanden in het geval zij het leven laten.
- Ze kunnen dat onder meer doen door een testament op te stellen.
- Maar vergis je niet: het kapitaal of de goederen (roerend of onroerend) die je ontvangt van de erflater zijn niet volledig voor jou.
- De fiscus eist een deel van de koek op.
Hoeveel je moet betalen, is afhankelijk het gewest waar de overledene zijn hoofdverblijfplaats had op het moment van overlijden. Ook de verwantschap met de overledene speelt een cruciale rol. We laten in dit artikel ons licht schijnen over het Vlaamse, Waalse en Brussels Hoofdstedelijke gewest.
Vlaanderen In Vlaanderen geldt hetzelfde tarief voor roerende en onroerende goederen. De te betalen belasting wordt wel afzonderlijk berekend op het roerende enonroerende gedeelte. De erfbelasting op een woning wordt dus los gezien van hetgeen je moet betalen op bijvoorbeeld de spaardeposito’s die je ontvangt.
Vanzelfsprekend moeten partners en erfgenamen in rechte lijn (grootouders, ouders, kinderen, kleinkinderen) de minste belastingen betalen. In dat geval gelden de volgende tarieven:
3 procent op de schijf tot 50.000 euro9 procent op de schijf tussen 50.000,01 en 250.000 euro 27 procent op alles in de schijf boven 250.000 euro
In de Vlaamse erfbelasting geldt er een vermindering voor een zogenaamd bescheiden erfdeel. Erfgenamen in rechte lijn die minder dan 50.000 euro erven, genieten van een belastingvermindering. Bij een erfdeel van 12.500 euro is de vermindering zo groot, dat ze de volledige erfbelasting neutraliseert, waardoor er sprake is van een feitelijke vrijstelling.
- Partners en wettelijk samenwonenden betalen op de eerste 50.000 euro aan roerende goederen geen erfbelasting.
- Wettelijke samenwonenden betalen overigens ook geen erfbelasting op de gezinswoning.
- Wie feitelijk samenwoont, moet minstens 3 jaar samenwonen om van die vrijstelling te genieten.
- Feitelijk samenwonenden moeten minstens 1 jaar samenwonen om op de eerste 50.000 euro aan roerende goederen geen belastingen te betalen.
Wanneer broers of zussen van elkaar erven, zijn er andere tarieven en belastingschijven van toepassing. Zoals je hieronder kan opmerken, liggen de belastingtarieven in dat geval fors hoger.
25 procent op de schijf tot 35.000 euro30 procent op de schijf tussen 35.000,01 en 75.000 euro 55 procent op alles in de schijf boven 75.000 euro
Het is als erflater ook mogelijk om een deel van jouw vermogen na te laten aan bijvoorbeeld een vriend of een kennis. De belastingtarieven liggen in dat geval grotendeels in lijn met wat broers en zussen verschuldigd zijn aan de fiscus.
25 procent op de schijf tot 35.000 euro45 procent op de schijf tussen 35.000,01 en 75.000 euro 55 procent op alles in de schijf boven 75.000 euro
De bovenstaande regeling is voornamelijk nadelig voor de nabestaanden die geen (klein)kind of partner zijn van de erflater. Daarom heeft de Vlaamse regering in 2021 de vriendenerfenis geïntroduceerd. Daarbij hanteert de fiscus een tarief van 3 procent op een eerste schijf van 15.000 euro wanneer iemand vrienden of kennissen in zijn successieplanning wil opnemen.
- Het nettovoordeel voor de erfgenamen loopt daarmee op tot 3.300 euro.
- Wallonië In tegenstelling tot in Vlaanderen splits de Waalse fiscus het roerende en onroerende vermogen niet op.
- In het Waalse gewest wordt er ook met meer belastingschijven gewerkt dan in Vlaanderen.
- De Waalse fiscus hanteert bijvoorbeeld 9 belastingschijven voor een erfenis in rechte lijn.
Dit zijn ze:
3 procent op de schijf tot 12.500 euro4 procent op de schijf tussen 12.500,01 en 25.000 euro 5 procent op de schijf tussen 25.000,01 euro en 50.000 euro7 procent op de schijf tussen 50.000,01 euro en 100.000 euro10 procent op de schijf tussen 100.000,01 euro en 150.000 euro14 procent op de schijf tussen 150.000,01 euro en 200.000 euro18 procent op de schijf tussen 200.000,01 euro en 250.000 euro24 procent op de schijf tussen 250.000,01 euro en 500.000 euro30 procent op alles in de schijf boven 500.000 euro
Erfgenamen in rechte lijn, echtgenoten en wettelijke samenwoners in Wallonië betalen geen erfbelasting op de eerste schijf van 12.500 euro. Indien het nettoaandeel van de erfgenaam niet hoger is dan 125.000 euro, dan is ook de tweede schijf tot 25.000 euro vrijgesteld.
- Daarenboven is de gezinswoning, net zoals in Vlaanderen, vrijgesteld van van erfbelasting voor de langstlevende echtgenoot en wettelijk samenwonende partner.
- Voor erfgenamen in rechte lijn is een verminderd tarief van toepassing op het nettoaandeel in de gezinswoning.
- Hoeveel dat is, is afhankelijk van de waarde van de woning.
Dat gunsttarief moet je wel uitdrukkelijk aanvragen in de aangifte. Tussen broers en zussen gelden dan weer de volgende tarieven:
20 procent op de schijf tot 12.500 euro25 procent op de schijf tussen 12.500,01 en 25.000 euro 35 procent op de schijf tussen 25.000,01 euro en 75.000 euro50 procent op de schijf tussen 75.000,01 euro en 175.000 euro65 procent op alles in de schijf boven 175.000 euro
Ook Wallonië werkt met een derde categorie erfgenamen. Dat zijn alle erfgenamen die geen nauwe band met de overledene hebben, waaronder nonkels, nichten, vrienden, De Waalse belastingdienst hanteert daarbij de volgende belastingschijven:
25 procent op de schijf tot 12.500 euro30 procent op de schijf tussen 12.500,01 en 25.000 euro 40 procent op de schijf tussen 25.000,01 euro en 75.000 euro55 procent op de schijf tussen 75.000,01 euro en 175.000 euro70 procent op alles in de schijf boven 175.000 euro
Brussel Tot slot hebben we de Brusselse erfbelasting. De belastingdienst aldaar maakt, net zoals de Waalse evenknie, geen onderscheid tussen roerende en onroerende vermogen. Alles wordt dus als één geheel gezien. In Brussel wordt er met de volgende tarieven gewerkt voor erfgenamen in rechte lijn:
3 procent op de schijf tot 50.000 euro8 procent op de schijf tussen 50.000,01 en 100.000 euro 9 procent op de schijf tussen 100.000,01 euro en 175.000 euro18 procent op de schijf tussen 175.000,01 euro en 250.000 euro24 procent op de schijf tussen 250.000,01 euro en 500.000 euro30 procent op alles in de schijf boven 500.000 euro
Erfgenamen in rechte lijn betalen in het Brussels Hoofdstedelijk gewest geen erfbelasting op de eerste schijf van 15.000 euro. Er is eveneens sprake van een belastingvrijstelling op de gezinswoning voor gehuwden en wettelijke samenwoners. Voor de samenwonende of erfgenaam in rechte lijn kan de fiscus een verlaagd tarief toestaan.
20 procent op de schijf tot 12.500 euro25 procent op de schijf tussen 12.500,01 en 25.000 euro 30 procent op de schijf tussen 25.000,01 euro en 50.000 euro40 procent op de schijf tussen 50.000,01 euro en 100.000 euro55 procent op de schijf tussen 100.000,01 euro en 175.000 euro60 procent op de schijf tussen 175.000,01 euro en 250.000 euro65 procent op alles in de schijf boven 250.000 euro
Opvallend: voor erfenissen aan mensen die geen nauwe familieband met de erflater hebben, werkt de Brusselse belastingdienst slechts met vier tarieven. En die zijn:
35 procent op de schijf tot 50.000 euro50 procent op de schijf tussen 50.000,01 en 100.000 euro 60 procent op de schijf tussen 100.000,01 euro en 175.000 euro70 procent op alles in de schijf boven 175.000 euro
Is vrijstelling erfbelasting per kind?
Praktische informatie van DELA over erfbelasting voor kinderen Ieder kind mag € 22.918 belastingvrij van u erven. Erven de kinderen meer dan dit bedrag, dan betalen zij hier erfbelasting over. Zij betalen 10% erfbelasting op bedragen tot € 138.642 en 20% op het deel dat meer is dan € 138.642,
Wie betaalt de notaris bij erfenis?
Doorgaans worden de notariskosten betaald uit de erfenis.
Wat mag je je kind schenken in 2023?
Voorwaarden eenmalig verhoogde vrijstelling – We hebben de voorwaarden voor u op een rij gezet:
Belastingvrij schenken in 2023 voor een koopwoning
De ontvanger is op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar of heeft een partner tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee. De ontvanger heeft niet eerder een verhoogde vrijstelling gebruikt voor een schenking van deze schenker. Hiermee bedoelen we een belastingvrije schenking voor de eigen woning óf een belastingvrije schenking voor een dure studie óf een belastingvrije schenking voor een vrij te besteden doel. Heeft de ontvanger vóór 2010 een verhoogde vrijstelling gebruikt en daarna niet meer? Lees dan of de ontvanger nog recht heeft op een belastingvrij bedrag, De ontvanger gebruikt het geld om:
een eigen woning te kopen een eigen woning te verbouwen of voor onderhoud van een eigen woning een hypotheek of restschuld van een eigen woning af te lossen de rechten van erfpacht, opstal of beklemming van een eigen woning af te kopen
Lees waarvoor de ontvanger het geld nog meer mag gebruiken en waarvoor niet, De ontvanger gebruikt het geld uiterlijk in 2025 voor de eigen woning. De ontvanger van de schenking kan aannemelijk maken dat de schenking is betaald en dat de schenking echt is gebruikt voor de eigen woning. De ontvanger mag voor de eenmalig verhoogde vrijstelling dus geen gebruikmaken van een schenking op papier, Is de schenking in een overeenkomst vastgelegd? Dan mogen daarin geen voorwaarden voor de schenking staan. Behalve dat de schenking op tijd voor de eigen woning moet worden gebruikt.
Wilt u weten waar u rekening mee moet houden als u deze verhoogde vrijstelling wilt gebruiken? Lees dan verder bij Hoe zit het met belastingvrije schenkingen voor een koopwoning? Belastingvrij schenken in 2023 voor een dure studie
De ontvanger is een kind van de schenker. Onder ‘kind’ verstaan wij ook een pleegkind of een stiefkind. De studie of opleiding kost minstens € 20.000 per jaar, exclusief het levensonderhoud. Het kind is op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar of heeft een partner tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee. Het kind heeft niet eerder een verhoogde vrijstelling gebruikt voor een schenking van de ouder(s). Hiermee bedoelen we een belastingvrije schenking voor de eigen woning óf een belastingvrije schenking voor een dure studie óf een belastingvrije schenking voor een vrij te besteden doel. Een notaris heeft de schenking vastgelegd in een akte en daarin staat:
voor welke studie de schenking is bedoeld hoe hoog de verwachte kosten van de opleiding zijn dat de schenking vervalt als het kind het bedrag niet vóór 2026 heeft besteed aan de opleiding
De ouder(s) en het kind kunnen aannemelijk maken dat de schenking is betaald en dat de schenking echt is gebruikt voor de studie. Het kind mag voor de eenmalig verhoogde vrijstelling dus geen gebruikmaken van een schenking op papier, Het kind mag de schenking niet gebruiken om studieschulden af te lossen die zijn ontstaan voordat het de schenking van de ouder(s) kreeg.
Belastingvrij schenken in 2023 voor een vrij bestedingsdoel
De ontvanger is een kind van de schenker. Onder ‘kind’ verstaan wij ook een pleegkind of een stiefkind. Het kind is op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar of heeft een partner tussen de 18 en 40 jaar. De dag van de 40e verjaardag telt nog mee. Het kind heeft niet eerder een verhoogde vrijstelling gebruikt voor een schenking van de ouder(s). Hiermee bedoelen we een belastingvrije schenking voor de eigen woning óf een belastingvrije schenking voor een dure studie óf een belastingvrije schenking voor een vrij te besteden doel.
De ontvanger van de schenking moet aangifte schenkbelasting doen. Dat kan online op Mijn Belastingdienst. Op dit moment kunt u nog geen online aangifte schenkbelasting voor 2023 doen. Het kan wel op papier, met het aangifteformulier schenkbelasting 2023 (pdf),
Is erfenis ook inkomstenbelasting?
Wanneer moet een erfenis opgegeven worden voor de inkomstenbelasting? Laten we beginnen bij de vraag: is een erfenis inkomen? Nee, een erfenis wordt niet gezien als inkomen, maar wordt wel onderdeel van uw vermogen. Omdat in Nederland de waarde van uw vermogen van belang is voor de inkomstenbelasting, is een erfenis dus toch van invloed voor uw aangifte inkomstenbelasting.
Als u vermogen ontvangt uit een (u bent of krijgt een ), dan groeit uw eigen vermogen daarmee. Op het moment van overlijden van de, gaat zijn vermogen over naar zijn erfgenamen. Als het vermogen aan u toebedeeld is na de verdeling, en (bijvoorbeeld) het geld op uw rekening staat, dan is uw vermogen zichtbaar gegroeid.
Maar ook als de verdeling pas later plaatsvindt, is uw vermogen toegenomen. U heeft dan een vordering op de nalatenschap, en deze vordering heeft een waarde. In uw eigen aangifte inkomstenbelasting moet u de totale waarde van uw vermogen op 1 januari vermelden voor de vermogensrendementsheffing (box 3).
- Dat is dus inclusief het vermogen dat u gekregen heeft uit de nalatenschap, of de vordering die u heeft op de nalatenschap (het onverdeelde aandeel in de nalatenschap ).
- Van dit bedrag mag u de die u nog moet betalen wel aftrekken.
- Een voorbeeld: Stel dat uw vader is overleden in oktober van jaar 2022.
De verdeling gebeurt waarschijnlijk pas in de volgende zomer (2023).
In uw aangifte inkomstenbelasting over 2022 hoeft u het onverdeelde aandeel in de nalatenschap van uw vader nog niet op te nemen (immers: op 1 januari 2022 was het vermogen nog bij uw vader). In uw aangifte inkomstenbelasting over 2023 moet u het onverdeelde aandeel wel opnemen in box 3. De schuld voor de erfbelasting mag u hiervan aftrekken. In 2024, het jaar na de verdeling, staat het geld dat u uit uw vaders nalatenschap kreeg op uw rekening en neemt u het bij uw banksaldo mee in uw aangifte (box 3). Als u de erfbelasting dan al betaald heeft, valt die niet meer af te trekken van de waarde van uw vermogen. Als deze nog betaald moet worden, mag dat wel.
Als uw ouder is overleden en de wettelijke verdeling was van toepassing – wat het geval kan zijn als uw andere ouder nog leeft, of uw overleden ouder opnieuw getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had – dan is de situatie anders. De langstlevende heeft alle bezittingen en schulden uit de nalatenschap gekregen en u heeft een vordering gekregen.
- Deze vordering hoeft u niet op te geven als bezitting in box 3.
- Deze vordering is namelijk gedefiscaliseerd : hij is niet relevant voor de inkomstenbelasting.
- Dit betekent ook dat de langstlevende deze schulden niet mag aftrekken van de waarde van haar (of zijn) bezittingen.
- De schuld uit de wettelijke verdeling is geen schuld voor de inkomstenbelasting / box 3.
Erft u onroerend goed? Let op! Als u onroerend erft, kan het anders liggen: 1. Als u als erfgenaam de woning zelf als eigen woning gaat betrekken: De woning wordt dan in box 1 in de belastingheffing betrokken. Het is afhankelijk van uw persoonlijke situatie per wanneer dit is.
Raadpleeg in dat geval een belastingadviseur.2. Als u van een woning erft, ligt de situatie voor de inkomstenbelasting nog weer anders. Raadpleeg ook dan een belastingadviseur. Als het de eigen hoofdwoning betreft, let er dan ook op dat het vruchtgebruik binnen twee jaar na overlijden moet worden afgegeven (via een notariële akte) om vanaf het overlijden van de eigen woning-regeling in de inkomstenbelasting gebruik te kunnen maken.
: Wanneer moet een erfenis opgegeven worden voor de inkomstenbelasting?
Wat is de grens voor erfbelasting?
Ik moet erfbelasting betalen – wat is het tarief in 2023? Het tarief hangt af van de waarde van uw erfenis en uw relatie met de overledene. We hebben dit voor u in een overzicht gezet.
| Waarde erfenis | Partner (Pleeg- of stief)kind Kind met een beperking | Kleinkinderen en verdere afstammelingen | Overige erfgenamen zoals een broer, zus of ouders |
|---|---|---|---|
| € 0 – € 138.641 | 10% | 18% | 30% |
| € 138.642 en meer | 20% | 36% | 40% |
